In de sporen van de muskusossen
Wie het Noorse Dovrefjell in trekt heeft de kans ze te zien: de muskusossen, een diersoort dat ooit Scandinavië op diverse plaatsen bevolkte. Ze trekken tussen de struiken door om zich goed te voeden voor de barre winter die volgt na de korte zomerperiode.
Muskusossen behoren niet tot de ossen. Die naam hebben ze ooit ten onterechte gekregen. Het zijn eigenlijk een groot soort schapen. Maar dan wel extra groot, want ze worden wel 125 cm hoog. Van oorsprong hebben de dieren in heel Scandinavië geleefd. Waarom ze uiteindelijk uitgestorven zijn is niet bekend. Waarschijnlijk hebben ze het door te intensieve jacht niet gered. Vanaf 1924 is al gepoogd de dieren weer in het landschap te brengen. Dat is op diverse plaatsen in Noorwegen gebeurd, waaronder ook op Spitsbergen. Uiteindelijk is het alleen gelukt de uit Groenland ingevoerde dieren in het Dovrefjell gebergte een duurzaam bestaan te bezorgen. De dieren voelen zich thuis in dit gebied en hebben steeds voor nieuwe nakomelingen gezorgd.
Verdediging
Behalve de mens (in vroeger tijden door de jacht) heeft de muskusos weinig voor zijn leven te vrezen. Alleen de wolf vormt een natuurlijke vijand. De krachtige hoorns moeten de dieren beschermen tegen aanvallers. Bij een gevreesde aanval verzamelen de sterkste dieren zich in een kring met de horns naar de indringer en potentiële vijand. Zwakkere en jongere dieren staan binnen deze kring. Voor de mens zijn de dieren op afstand niet gevaarlijk, maar het is zeker raadzaam op flinke afstand te blijven omdat de dieren enorme kracht hebben en flink vaart kunnen ontwikkelen.
Ontwikkeling
Op de Dovrefjell ontwikkelt de stam zich goed te laatste jaren. Ze trotseren de barre winterse omstandigheden en kunnen voldoende rustplekken vinden om hun jongen voort te brengen. De muskusossen krijgen hun kalfjes in mei-juni na een draagperiode van 35 weken. In de regel krijgen de muskusossen na vier jaar jongen. Op de Dovrefjell zijn ook gevallen bekend dat na twee jaar al jonge kalfjes geboren zijn. Deze vroege voortplanting duidt op goede ontwikkelingsmogelijkheden voor de dieren. Het gebergte biedt voldoende voedsel en rust: twee belangrijke levensvoorwaarden voor deze dieren. Het Nationaal Park Dovrefjell is het enige gebied in Noorwegen, en zelfs een van de weinige plekken elders in de wereld, waar je deze imponerende dieren kunt zien.
Tochten met gids
Wie zelf het gebergte in gaat bij Kongsvoll heeft de kans de dieren zelf te zien. Beter is het om met een gids op stap te gaan. Een gids kent de plekken waar de dieren zich ophouden én beschermt ook tegen het gevaar van te dichte nadering. Bijkomend voordeel van een georganiseerde tocht is dat de gidsen veel weten van de geschiedenis, de omgeving én de natuur. Muskusossen-safar's zijn mogelijk vanaf diverse plaatsen in de omgeving, onder andere vanuit: Furuhaugli, Hjerkinn, Kongsvold en Oppdal.
In Bergen Magazine meer over bergtochten in Dovrefjell.
Meer informatie:
